نظریه شماره ۷/۷۹۱۰ مورخ ۱۳۸۷/۱۲/۲۶

«در موارد احداث ساختمان با رعایت اصول فنی و یا بهداشتی و شهرسازی کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها میتواند رآی به جریمه صادر نماید. همچنین رسیدگی به تخلف مازاد بر تراکم نیز از وظایف کمیسیون است.»

سؤال:

با توجه به تبصره های ذیل ماده ۱۰۰ قانون شهرداری مقررات و تکالیفی برای اعضای کمیسیون مربوطه تدوین گردیده مثلاً طبق تبصره های ۲ و ۳ ماده مذکور برای اضافه بنا بر خلاف پروانه ساختمانی در صورت عدم ضرورت به قلع و قمع بنا کمیسیون میتواند به جریمه محکوم نماید و در ذیل تبصره ۴ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری قید شده (اضافه بنا زائد بر تراکم مجاز بر اساس مفاد تبصره های ۲ و ۳ عمل خواهد شد) در جایی که هم اضافه بنا داشته باشد و هم مازاد بر تراکم مجاز آیا مقصود این است یک مرتبه به خاطر مازاد بر پروانه باید جریمه شود و مرتبه دیگر برای مازاد بر تراکم مجاز یا اینکه کمیسیون تکلیفی در خصوص مازاد بر تراکم ندارد و دایره درآمد شهرداری مازاد بر تراکم را محاسبه و اخذ می نمایند؟

نظريه اداره کل حقوقی قوه قضائيه

کسی که بدون پروانه احداث ساختمان نموده است اگر ساختمان او مطابق اصول فنی و یا بهداشتی و شهرسازی باشد، به استناد تبصره ۴ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری کمیسیون میتواند او را به پرداخت جریمه محکوم نماید. این جریمه برای آن مقدار از ساختمان که در حد تراکم مجاز است به ازاء هر مترمربع حسب مورد یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان یا یک پنجم ارزش سرقفلی آن خواهد بود و نسبت به آن مقدار از ساختمان که اضافه بر تراکم مجاز باشد در مورد ساختمانهای واقع در حوزه استفاده از اراضی مسکونی به قرار هر مترمربع یک دوم تا ۳ برابر ارزش معاملاتی ساختمان و در مورد بنای زائد بر تراکم مجاز واقع در حوزه استفاده از اراضی تجاری و صنعتی و اداری از قرار هر مترمربع دو برابر تا چهار برابر ارزش معاملاتی ساختمان خواهد بود و با عنایت به اینکه در قسمت اخیر تبصره ۴ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری تصریح شده «…. اضافه بنا زائد بر تراکم مجاز بر اساس مفاد تبصره های 2 و 3[1] عمل خواهد شد»، لذا رسیدگی به تخلف مازاد بر تراکم نیز از وظایف کمیسیون است.

۱- تبصره ۲ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری (الحاقی ۱۳۴۵/۱۱/۲۷ و اصلاحی ۱۳۵۸/۶/۲۷): در مورد اضافه بنا زائد بر مساحت زیربنای مندرج در پروانه ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی مسکونی کمیسیون میتواند در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا با توجه به موقعیت ملک از نظر مکانی (در بر خیابانهای اصلی یا خیابانهای فرعی و یا کوچه بن باز یا بن بست) رای به اخذ جریمه ای که متناسب با نوع استفاده از فضای ایجاد شده و نوع ساختمان از نظر مصالح مصرفی باشد تعیین و شهرداری مکلف است بر اساس آن نسبت به وصول جریمه اقدام نماید. (جریمه نباید از حداقل یک دوم کمتر و از سه برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر مترمربع بنای اضافی بیشتر باشد) در صورتی که ذی نفع از پرداخت جریمه خودداری نمود شهرداری مکلف است مجدداً پرونده را به همان کمیسیون ارجاع و تقاضای صدور رای تخریب را بنماید کمیسیون در این مورد نسبت به صدور رای تخریب اقدام خواهد نمود.

تبصره ۳ ماده ۱۰۰ قانون شهرداری (الحاقی ۱۳۵۶/۶/۸ و اصلاحی ۱۳۵۸/۶/۲۷): در مورد اضافه بنا زائد بر مساحت مندرج در پروانه ساختمانی واقع در حوزه استفاده از اراضی تجارتی و صنعتی و اداری کمیسیون می تواند در صورت عدم ضرورت قلع اضافه بنا با توجه به موقعیت ملک از نظر مکانی (در بر خیابانهای اصلی یا خیابانهای فرعی و یا کوچه بن باز یا بن بست) رای به اخذ جریمه ای که متناسب با نوع استفاده از فضای ایجاد شده و نوع ساختمان از نظر مصالح مصرفی باشد، تعیین و شهرداری مکلف است بر اساس آن نسبت به وصول جریمه اقدام نماید (جریمه نباید از حداقل دو برابر کمتر و از چهار برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر مترمربع بنای اضافی ایجاد شده بیشتر باشد) در صورتی که ذی نفع از پرداخت جریمه خودداری نمود شهرداری مکلف است مجددا پرونده را به همان کمیسیون ارجاع و تقاضای صدور رای تخریب را بنماید. کمیسیون در این مورد نسبت به صدور رای تخریب اقدام خواهد نمود.